DOĞUM
Spinal Doğum Nedir, Nasıl Yapılır?
Son Güncelleme 09, Mayıs, 2023
Vajinal doğum insanlığın var olmasından itibaren gerçekleştirilen tek ve en sağlıklı doğum yöntemidir. Normal doğumda cerrahi operasyon riski olmaması, anne adayının doğum sonrası çabuk iyileşmesi ve bebeğin doğum kanalındaki faydalı bakterileri alması açısından önemlidir. Ancak bazı durumlar normal doğuma imkan vermeyebilir. İri bir bebek olması, pelvis ile bebeğin başı arasındaki uyumsuzluk, bebeğin pozisyonunun normal doğum için doğru olmaması, plasentanın doğum yolunu kapatması ve anne adayının çeşitli kronik hastalıklarının olması gibi durumlarda sezaryen ameliyatı ile doğum gerçekleştirmek hayat kurtarıcı olabilir.
Annenin normal doğumdan çok korkması, bu sebeple travma yaşamaması adına da sezaryen doğum tercih edilebilir. Geçmişte sezaryen ameliyatı genel anestezi ile gerçekleştirilirken artık spinal anestezi yöntemi ile de doğum gerçekleştirilebilir. Genel anestezi yöntemi ile doğum istemeyenler, spinal doğum tercih ederek bebeğini gözleri açık bir şekilde bekleyebilir. Yalnızca sezaryen doğumda uygulanan bu yöntem pek çok anne adayının tercih ettiği bir doğum şeklidir. Belden ilaç verilerek, doğumun ağrısız geçmesi için belden aşağı uyuşturulduğu bir yöntemdir. Spinal doğum sayesinde anne adayı, bebeğini doğduğu ilk anda görme şansı olur.
Spinal Doğum Öncesi Spinal Anestezi Nasıl Uygulanır?
Her anne adayı bebeğini sağlıklı bir şekilde kucağına almak ister. Normal doğumun mümkün olmadığı zamanlarda sezaryen doğuma doktorla birlikte karar verilebilir. Daha sonra genel, epidurel ya da spinal anestezi yöntemi tercih edilir. Spinal doğuma engel bir durum yoksa, anne adayları tarafından bebeklerini görebilecekleri bu yöntem tercih edilebilir. Anestezi uzmanı tüm aşamaları anne adayına anlatır. İlk olarak oturur şekilde pozisyon alınır. Anne adayından, omuzlarını olabildiğince öne ve çenesini göğsüne doğru çekmesi istenir. Hafif kambur bir pozisyonda durması söylenir. Doğru pozisyon aldırıldıktan sonra enfeksiyon oluşmaması için bel bölgesi steril edilir.
Ağrıyı en aza indirmek için sırt bölgenize biraz lokal anestezi verilebilir. Uyuşma gerçekleştirdikten sonra anestezi uzmanı tarafından ilaç verilir. Bu ilaç, uygun iki omur arasına iğne yoluyla gerçekleştirilir. Daha sonra da iğnenin giriş yeri bantla kapatılır. İlaç verilirken anne adayının hareket etmemesi çok önemlidir. Anestezi verildikten kısa bir süre sonra kalçanızda ve bacağınızda uyuşma hissi başlar. Anestezi uzmanı son olarak uyuşmanın seviyesini kontrol eder. Daha sonra işlemi sonlandırır. Uyuşma hissi spinal doğum sonrasında iki saat kadar sürebilir.
Spinal Doğum Aşamaları Nelerdir?
Anne adayı ve doktor, şartlar uygun olduğunda spinal doğum kararı alabilir. Bu doğum şekli genellikle aşağıda anlatıldığı adımlarda gerçekleşir:
- Planlı sezaryen doğumlarda doktor, hamileliğin 39. haftasında anne adayına bir randevu günü verir.
- Doğum olacağı günden birkaç gün önce anne adayı anestezi uzmanı tarafından muayene edilir.
- Ameliyata girerken anne adayının mide ve bağırsaklarının boş olması gerekir. Bu sebeple doğum başlamadan 6-7 saat öncesinde yeme-içme kesilir.
- Anne adayı son bir kez tuvalete gidebilir.
- Doğum ekibi ameliyathanede anne adayını hazır bir şekilde bekler.
- Anestezi uzmanı anne adayına gerekli bilgileri verir.
- Hemşirenin yardımıyla anne adayına doğru pozisyon aldırılır.
- Anestezi uzmanı ilacı enjekte eder.
- Anne adayına idrar sondası takılır.
- Birkaç dakika içerisinde doğum başlar.
- Bebek anne karnından çıkarılır. Anneye bebeği gösterilir.
- Bebeğin kordon bağı kesilir ve spinal doğum süreci tamamlanır.
- Annenin bebek ile bağı kesildiği anda annenin karnının dikilme işlemi başlar. Anne yaklaşık bir saat daha ameliyathanede kalır.
Spinal Doğum Riskleri
Her doğum şeklinde olduğu gibi spinal doğumda da uygun koşullar sağlanmazsa, doğum sırasında ve sonrasında pek çok risk ile karşılaşılabilir. Bel fıtığı ameliyatı, deri hastalığı, bel bölgesinde enfeksiyon ve kan pıhtılaşma sorunu olanların doğum sırasında yan etki görmesi kaçınılmazdır. Doğum sonrası verilen anestezi ilacının etkisiyle en çok karşılaşılan risklerden biri bel ve sırt ağrılarıdır. Daha çok genç insanlarda görülen daha sık ve şiddetli baş ağrıları görülebilir. Nadir de olsa nörolojik hasarlar ortaya çıkabilir. Doktor ile tüm geçirilen hastalıklar doğru bir şekilde paylaşılırsa problemsiz bir şekilde spinal doğum gerçekleştirilebilir.
Spinal Anestezi ve Epidural Anestezi Arasındaki Farklar
Uygulama yöntemi açısından iki anestezi de aynıdır. İkisinde de anestezi sıvısı omurilikten verilerek gerçekleşir. İkisinde de anne adayının belden aşağısını uyuşturmak için kullanılan bir yöntemdir. Spinal doğum ile arasındaki farklar ise aşağıdaki gibi sıralanabilir:
- İlaç epidural anestezide omurilik etrafında bulunan zarın dışına enjekte edilir. Spinal anestezide ise bu zar geçilerek içindeki sıvıya verilir.
- Epidural anestezinin vücuda etki etmesi 15-20 dakika sürer. Spinal anestezide ise vücuda uygulanması ile birlikte etki etmeye başlar.
- Spinal anestezinin süresi uzatılamadığı gibi sadece bir kez uygulanabilir. Epidural anestezi de anne adayının belinde katarter bulunur. Tekrar ilaç verilerek süresi uzatılabilir.
- Spinal anestezinin uyuşukluğu epidurel anesteziye göre daha uzundur. Spinal anestezi de sezaryen olduktan sonra 2-3 saat daha uyuşukluk sürebilir. Epidurel de 10-15 dakika sürer.
- Spinal anesteziyi sadece sezaryen doğum yapacak olanlar tercih edebilir. Epidurel anesteziyi normal ya da sezaryen doğum yapacak olanlar tercih edebilir.
Spinal Doğum Sonrası Ağrılar Nasıl Geçer?
Her sezaryen doğum sonrası olduğu gibi spinal doğum sonrası da 1- 2 gün yatak istirahati yapılır. Doğum sonrası doktor kontrolünde bol bol sıvı alınması gerekir. Su, kahve, meyve suyu ve çorba en fazla tercih edilmesi gereken sıvılar arasında yer alır. Bu süreçte yük kaldırmaktan kaçınılmalıdır. Uzanma, belden eğilme gibi beli zorlayacak ters hareketler yapılmamalıdır. Emzirme sırasında sırt ve bel ağrılarının oluşmaması için bu bölge yastık konularak desteklenmelidir. Anestezinin etkisi geçince ağrıların olursa sağlık görevlilerine haber verilir. Ağrı kesici ilaçlarla daha da sağlıklı olmanız sağlanır.