Çocuklarda öksürük nedir, nasıl geçer?
Çocukların sağlığını etkileyen en yaygın durumlardan biri olan öksürük, çocuğun genel hayat kalitesini olumsuz etkileyebilecek önemli bir faktördür. Uyku düzenini bozabilen ve günlük aktivitelerini engelleyebilen öksürük; astım, alerjik rinit, reflü ve gibi sağlık problemlerinden kaynaklanabilir. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Reyhan Tamer, çocuklarda öksürük ile ilgili merak edilen soruları yanıtları. Dr. Tamer, özellikle 2-3 haftadan uzun süren, gün geçtikçe artan, hırıltı veya kanlı balgam görülen öksürüklerde derhal doktora başvurulmasını öneriyor.
Özet:
Öksürük Nedir?
Çocuklarda öksürük, genellikle solunum yolu hastalıklarının bir belirtisi olup virüslerin neden olduğu yaygın bir durumdur. Öksürük, solunum yollarını temizlemek için önemli bir savunma mekanizmasıdır ve çocukların yaşam kalitesini etkileyebilir, ancak çoğu durumda ciddi bir soruna işaret etmez. Viral enfeksiyonlar sıkça öksürüğe yol açsa da, 2-3 haftadan uzun süren öksürükler daha detaylı bir değerlendirmeyi gerektirebilir. Öksürüğün altında yatan nedenleri belirlemek, uygun tedaviyi başlatmak için önemlidir.
Öksürük Çeşitleri Nelerdir?
Çocuklarda öksürük genellikle viral enfeksiyonlar kaynaklı olsa da, boğaz enfeksiyonları da bu semptomun ortaya çıkmasına yol açabilir. Bu tür öksürüklerde ateş, boğazda batma hissi ve halsizlik gibi şikayetler sıkça görülür. Bununla birlikte, öksürük vücudun solunum yollarına giren yabancı cisimler, akıntı, balgam ve iltihap gibi durumlara karşı savunma mekanizması olarak da kullanılır.
Ancak çocuklarda uzun süreli devam eden öksürük, krup, kulak enfeksiyonu,sinüzit astım, bronşit ve zatürre gibi daha ciddi seyirli solunum yolu hastalıklarının belirtisi olabilir.
Çocuklarda görülen öksürük türleri farklı karakteristiklere sahiptir:
Balgamlı Öksürük
Genelde Akciğerlerdeki enfeksiyonlardan kaynaklanan bu öksürük tipinde,geniz akıntısına bağlı olarak ta balgam üretimi artar.
Boğmaca Öksürüğü
Boğmaca mikrobu nedeniyle meydana gelen bu öksürük, özellikle hırıltılı ve krizler halinde öksürük olabilir.
Hırıltılı Öksürük
Astım veya bronşiolit gibi durumlarda ortaya çıkan bu öksürük tipinde hırıltı sesi eşlik eder.
Kuru Öksürük
Boğazdaki tahriş veya alerjik reaksiyonlar sonucu oluşan kuru öksürük, genellikle balgam üretimi olmadan gerçekleşir.
Kurup Öksürüğü
Viral enfeksiyonlara bağlı olarak trakea ve larinks bölgesinde gelişen ödem sonucu havlama benzeri bir öksürük meydana gelir.
Psikojenik Öksürük
Fiziksel nedenlerle açıklanamayan tekrarlayıcı bir kuru öksürük türüdür, genellikle gribal enfeksiyonlar sonrası devam eder.
Öksürük Neden Olur?
Sağlıklı bir çocuk günde 8-10 kez reflü ve geniz akıntısı, burun tıkanıklığı, boğazda takılma hissi gibi basit sebeplerle öksürebilir, Bu öksürük genellikle tek bir kez, frekansı ve şiddeti düşük öksürüklerdir. Çocuğun genel durumunu, uyku düzenini ve beslenmesini değiştirmez.
Çocuklarda öksürük, genellikle soğuk algınlığı, burun tıkanıklığı veya boğaz enfeksiyonu gibi basit durumlardan kaynaklanabilir. Ancak bazen öksürük daha ciddi solunum yolu rahatsızlıklarının bir belirtisi olabilir. Grip, kulak iltihabı, krup, bronşit, zatürre, astım gibi hastalıklar da öksürüğe yol açabilir.
Öksürüğün her zaman farklı bir nedeni olduğunu unutmamak önemlidir. Örneğin, havlama tarzında bir öksürük, krup adı verilen bir durumun belirtisi olabilirken, iç çeker gibi bir öksürük boğmaca hastalığını akla getirebilir. Göğüste hışıltı ile birlikte olan öksürükler ise çocuklarda astımın başlangıcını gösterebilir.
Öksürüğün yanı sıra, çocuklarda görülen kusmalar veya gece öksürüklerinde artış, öksürüğün reflü kaynaklı olabileceğini düşündürebilir. Üst solunum yolu enfeksiyonlarına bağlı öksürüklerin genellikle geceleyin artma eğiliminde olup öksürük arkasından çocuk kusabilir.
Çocuklarda Öksürüğe Ne İyi Gelir? Öksürük tedavisi nasıl yapılır?
Çocuklarımızın öksürüğü, hem onlar için rahatsız edici bir durum hem de ebeveynlerin endişelenmesine sebep olabilecek bir sağlık sorunudur. Öksürüğe yönelik doğru ve etkili tedavi yöntemlerini bilmek, çocuğunuzun rahatlamasına yardımcı olabilir. Çocuğunuzun öksürüğü zaman zaman olabilir ancak doğru tedavi ve doğal yöntemlerle bu süreci rahatça yönetebilirsiniz. Peki öksürük için evde neler yapabilirsiniz?
-
Evde İzleme: Çocuğunuzun genel durumu iyi ise ve ateş, hışıltılı solunum veya nefes darlığı gibi belirtiler göstermiyorsa, evde izleme sürecine geçebilirsiniz.
- Sıvı Tüketimi: Bol sıvı tüketimi, öksürüğün rahatlamasına yardımcı olabilir. Çocuğunuza sık sık su içirmeyi unutmayın.
- Balgamlı Öksürük: Balgamlı öksürükte öksürük kesici şuruplar kullanılmamalıdır. Öksürük sırasında çocuğunuzu yüzükoyun olarak dizinize yatırarak hafifçe sırtına vurarak balgamın atılmasına yardımcı olabilirsiniz.
- Nemli Ortam: Çocuğunuzun odasını nemli tutmak, öksürüğü hafifletebilir. Odanın havasının kurumasını önlemek için farklı yöntemlerle nem oranını arttırabilirsiniz.
- Boğaz Yumuşatma: Yatmadan önce çocuğunuza ılık bir içecek vererek boğazını yumuşatın. Süt, hastalık belirtilerini artırabileceğinden tercih etmemenizde fayda var. Bal ve limon suyu ile hazırlanan ılık içecekler, 1 yaş sonrası çocuklarda doğal etkili bir yöntemdir.
- Doktorunuzdan Destek Alın: En önemlisi, çocuğunuza gelişigüzel öksürük şurupları veya antibiyotikler vermek yerine doktor kontrolünde tedaviyi düzenlemektir. Doktorunuzun önerileri ve reçete ettiği tedavi yöntemlerini dikkate alın.
‘’İçerik bilgilendirme amaçlıdır, tedavi ya da tedaviye yönelik sağlık hizmeti bilgileri içermemektedir. Tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.’’
